Trong quá trình sử dụng xe máy hay ô tô tại Việt Nam, không ít người rơi vào tình huống sử dụng xe không đứng tên mình – xe mượn của người thân, xe mua lại nhưng chưa kịp sang tên, hay thậm chí là thuê xe từ các dịch vụ. Điều này đặt ra một câu hỏi rất phổ biến: “Xe không chính chủ có bị phạt không?” Đặc biệt trong bối cảnh năm 2025, khi nhiều quy định pháp luật về giao thông được điều chỉnh, việc nắm rõ quy định mới là điều cần thiết để tránh rủi ro bị xử phạt. Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Xe không chính chủ là gì?
Khái niệm “xe không chính chủ” có thể hiểu đơn giản là trường hợp người điều khiển phương tiện không phải là người đứng tên trên giấy đăng ký xe (cà vẹt xe).
Trên thực tế, có nhiều tình huống dẫn đến việc sử dụng xe không chính chủ, phổ biến như:
- Mua lại xe cũ nhưng chưa sang tên do chưa kịp hoàn tất thủ tục hành chính.
- Mượn xe của người thân, bạn bè để sử dụng tạm thời.
- Sử dụng xe đứng tên công ty, tổ chức, nhưng được giao cho cá nhân sử dụng lâu dài.
- Thuê xe qua các dịch vụ, app di động mà giấy tờ vẫn đứng tên công ty cho thuê.
Về mặt pháp lý, xe không chính chủ không bị cấm, tuy nhiên, quy định về việc sang tên đổi chủ vẫn bắt buộc khi có hành vi mua bán, chuyển nhượng. Điều này nhằm giúp cơ quan chức năng dễ quản lý và xử lý khi có vi phạm xảy ra.
Quy định pháp luật về xe không chính chủ (Cập nhật mới nhất 2025)
Từ năm 2023 trở về trước, quy định về xử phạt xe không chính chủ từng gây nhiều tranh cãi. Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, xe không chính chủ sẽ không bị xử phạt trực tiếp, trừ khi phát hiện trong quá trình điều tra, xử lý vi phạm giao thông.
Đến năm 2025, theo cập nhật mới nhất từ Bộ Công an và Bộ Giao thông Vận tải, chưa có quy định mới thay đổi bản chất xử phạt xe không chính chủ. Cụ thể:
- Không phạt trực tiếp người lái xe vì không đứng tên trên giấy đăng ký xe.
- Tuy nhiên, nếu xảy ra vi phạm giao thông, gây tai nạn hoặc mua bán xe không sang tên, thì cả chủ xe và người điều khiển có thể bị xử lý theo mức độ liên quan.
Việc cập nhật thông tin sang tên xe vẫn là nghĩa vụ bắt buộc, đặc biệt khi có mua bán, chuyển nhượng quyền sở hữu.
Khi nào bạn có thể bị phạt vì sử dụng xe không chính chủ?
Mặc dù không bị phạt ngay khi điều khiển xe không đứng tên mình, nhưng trong một số tình huống dưới đây, bạn vẫn có nguy cơ bị xử phạt theo quy định:
- Bị kiểm tra trong quá trình xử lý vi phạm giao thông:
Nếu bạn vi phạm luật giao thông (vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, đi sai làn…), công an có quyền kiểm tra giấy tờ xe. Nếu phát hiện xe không sang tên đúng quy định sau khi đã mua bán, bạn có thể bị nhắc nhở hoặc xử phạt hành chính. - Không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của phương tiện:
Trong trường hợp phương tiện liên quan đến tai nạn, trộm cắp, hoặc điều tra hành chính, việc không cung cấp được giấy tờ hợp lệ có thể khiến bạn gặp rắc rối. - Trường hợp chuyển nhượng không sang tên:
- Với xe máy: Mức phạt từ 400.000 – 600.000 đồng
- Với ô tô: Mức phạt từ 2.000.000 – 4.000.000 đồng
(Theo Điều 30, Nghị định 100/2019/NĐ-CP)
- Với xe máy: Mức phạt từ 400.000 – 600.000 đồng
Các mức phạt này áp dụng cho chủ xe không thực hiện thủ tục sang tên khi đã chuyển nhượng, không áp dụng đối với người chỉ mượn xe hợp pháp.
Hướng dẫn thủ tục sang tên đổi chủ đúng luật
Nếu bạn vừa mua lại xe cũ, cần nhanh chóng thực hiện thủ tục sang tên để tránh bị phạt hoặc gặp rắc rối về sau.
Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Giấy khai đăng ký xe (mẫu theo quy định).
- Giấy tờ xe gốc.
- Hợp đồng mua bán xe có công chứng (hoặc hóa đơn nếu mua từ đại lý).
- CMND/CCCD của người mua và bán.
- Giấy xác nhận đã nộp lệ phí trước bạ.
Quy trình thực hiện:
- Nộp hồ sơ tại cơ quan đăng ký xe (Công an quận/huyện).
- Nộp lệ phí sang tên (tùy theo giá trị xe).
- Nhận giấy hẹn và đợi lấy giấy đăng ký mới.
Thời gian giải quyết: khoảng 2–7 ngày làm việc tùy khu vực.
Lệ phí sang tên: dao động từ 200.000 đến 1.000.000 đồng, tùy loại xe và khu vực.
Những điều cần lưu ý khi mua – mượn – thuê xe không chính chủ
Sử dụng xe không đứng tên mình vẫn hợp pháp nếu bạn tuân thủ đúng quy định. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để tránh bị xử phạt:
- Mua xe cũ: Nên làm hợp đồng công chứng và sang tên ngay sau khi nhận xe.
- Mượn xe người thân: Nên mang theo giấy đăng ký xe bản gốc và CMND/CCCD để chứng minh quan hệ nếu bị kiểm tra.
- Thuê xe: Chụp hình giấy đăng ký xe, hợp đồng thuê xe, và giữ thông tin liên lạc với đơn vị cho thuê.
- Xe công ty: Người sử dụng phải được ủy quyền hợp lệ hoặc có quyết định giao xe của doanh nghiệp.
Kết luận
Tóm lại, sử dụng xe không chính chủ không bị xử phạt trực tiếp, nhưng bạn vẫn có thể bị xử lý nếu không thực hiện thủ tục sang tên sau khi mua xe hoặc không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp khi có vi phạm.
Trong bối cảnh các quy định pháp luật ngày càng siết chặt để đảm bảo an toàn giao thông và quản lý tốt hơn, người dân nên chủ động thực hiện thủ tục sang tên đổi chủ khi mua bán xe, đồng thời chuẩn bị đầy đủ giấy tờ khi sử dụng phương tiện không đứng tên mình để tránh gặp rắc rối.
Liên hệ ngay với trung tâm dạy lái xe Quyết Thắng để được tư vấn và giải đáp nhanh nhất!
- Hotline: 084 875 1111
- Website: Dạy Lái Xe Quyết Thắng
- Fanpage: Trung tâm dạy lái xe Quyết Thắng
- Youtube: Dạy lái xe Quyết Thắng – Bình Thuận
Văn phòng ghi danh chính thức của trung tâm dạy lái xe Quyết Thắng:
- Phòng Ghi Danh Phan Thiết: 291 Trần Hưng Đạo, Phường Bình Hưng, Phan Thiết.
- Phòng Ghi Danh Lagi: 280 Thống Nhất, Phường Tân Thiện, Lagi.
- Phòng Ghi Danh Bắc Bình: QL1A, Phường Phan Hiệp, Bắc Bình.
- Phòng Ghi Danh Đức Linh: 279 Đường 3/2, Đức Tài, Đức Linh, Bình Thuận.
